مطالعۀ ژنومی ناتوکیناز جدا‌شده از باسیل‌های خاک و کلون‌کردن آن در باکتری اشریشیا کلی به‌منظور استفادۀ دارویی

چکیده مقدمه: ناتوکیناز، آنزیمی استخراج‌شده از غذایی ژاپنی است که در فرایند تخمیر آن تولید می‌شود؛ این آنزیم آثار مثبت درخور توجهی در درمان بیمار‌ی‌های قلبی عروقی، درمان یا پیشگیری از بیماری‌های آمیلوئیدی همچون آلزایمر و کاهش کلسترول خون دارد. مطالعۀ حاضر در نظر داشته تا به مطالعۀ ژنومی ناتوکیناز جداشده از باسیل‌های خاک مناطق اطراف تهران و کلون‌کردن آن در باکتری اشریشیا کلی به‌منظور استفادۀ دارویی بپردازد. مواد و روش‏‏ها: در مطالعۀ حاضر، 60 نمونه از عمق 5 تا 10 سانتی‌متری خاک مناطق مختلف اطراف شهر تهران نمونه‌برداری و باکتری‌های باسیلوس آنها به روش‌های مولکولی و بیوشیمیایی جداسازی شدند. باکتری‌های دارای ژن ناتوکیناز به روش PCR مشخص شدند و ژن تکثیر‌شده در باکتری اشریشیا کلی کلون و توالی‌یابی شد؛ سپس بیان ژن به روش Real time PCR بررسی شد و روابط فیلوژنتیکی آن مشخص شدند. نتایج: درنتیجۀ غربال‌گری نمونه‌های خاک ارسالی به آزمایشگاه، درمجموع 12 کلنی مشکوک به باسیل‌های گرم مثبت جداسازی شدند که بر اساس ویژگی‌های ریخت‌شناختی، میکروسکوپی و آزمون‌های بیوشیمیایی تعیین هویت شدند و مشخص شد 11 گونه ژن هدف را دارند. کلون‌کردن و بیان ژن ناتوکیناز به‌طور موفقیت‌آمیز انجام و همولوژی 99 تا 100 درصدی با سایر آنزیم‌ها مشاهده شد. بحث و نتیجه‏گیری: در بررسی حاضر، ژن ناتوکیناز از باکتری باسیلوس سوبتیلیس RH5 جداشده از خاک‌های مناطق اطراف تهران با موفقیت در وکتور بیانی PTG19-T کلون شد و بیان موفقیت‌آمیز ژن آن نشان داد با گسترش این روش می‌توان در راستای تولید صنعتی این آنزیم مهم گام برداشت.